सौराष्ट्रे सोमनाथं च श्रीशैले मल्लिकार्जुनम् उज्जयिन्यां महाकालं ओम्कारममलेश्वरम् ॥
परल्यां वैद्यनाथं च डाकिन्यां भीमशंकरं सेतुबन्धे तु रामेशं नागेशं दारुकावने ॥
वारणस्यां तु विश्र्वेशं त्रयंम्बकं गौतमीतटे हिमालये तु केदारं घृश्नेशं च शिवालये ॥
एतानि ज्योतिर्लिङ्गानि सायं प्रातः पठेन्नरः सप्तजन्मकृतं पापं स्मरणेन विनश्यति ॥
त्रिपुरासुर या राक्षसाने फार पूर्वी भीमाशंकरच्या जंगलात म्हणजे त्रेतायुगात भगवान शिवाला अमरत्वाची देणगी मिळावी म्हणून तपश्चर्या केली होती. भगवान शिव, जे विशेषत: आपल्या भक्तांप्रती दयाळूपणासाठी ओळखले जातात, त्रिपुरासुराच्या त्यांच्या प्रति वचनबद्धतेमुळे ते प्रसन्न झाले. म्हणून नेहमीप्रमाणे, "त्याने लोकांच्या हितासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत, अन्यथा अटीचे उल्लंघन केल्याबद्दल त्याच्यावर कायमची कारवाई होऊ शकते" या अटीसह त्याला अमरत्वाचे सामर्थ्य दिले. कालांतराने, त्रिपुरासुर ज्या परिस्थितीत त्याचे संगोपन केले होते ते विसरून गेला आणि अखेरीस त्याने लोकांना तसेच इतर देवतांना त्रास देण्यास सुरुवात केली. तेथे अराजकता पसरली आणि त्याच्या निराकरणासाठी सर्व देवतांनी भगवान शंकराकडे धाव घेतली.
अशा प्रकारे त्रिपुरासुरावर खटला चालवण्यासाठी, भगवान शिवाने देवी पार्वती (कमळजा माता) कडे प्रार्थना केली की त्याला हे कार्य पूर्ण करण्यात मदत होईल. त्यानुसार भगवान शिव आणि देवी पार्वतीने “अर्ध-नार्य-नटेश्वर” म्हणून ओळखले जाणारे एक नवीन रूप धारण केले आणि कार्तिक पौर्णिमेला त्रिपुरासुराचा वध केला, ज्याला “त्रिपुरारी पौर्णिमा” म्हणून ओळखले जाते.
त्रिपुरासुराच्या मृत्यूनंतर त्याच्या पत्नी (डाकिनी आणि शकिनी) त्रिपुरासुराशिवाय त्यांच्या अस्तित्वाचा प्रश्न घेऊन भगवान शिवाकडे गेल्या. अशा प्रकारे भगवान शिवाने त्या दोघांनाही अमरत्वाचे आशीर्वाद दिले, जे त्याने त्रिपुरासुराला दिले होते. तेव्हापासून भीमाशंकर परिसराला “डाकिन्याभीमाशंकरम्” म्हणून ओळखले जाते.
वेळ | कार्यक्रम |
---|---|
सकाळी 05:00 वाजता | मंदिर उघडते |
प्रातः 05:00 – प्रातः 05:30 | पूजाविधी |
प्रातः 05:30 - दोपहर 12:00 बजे तक | दर्शन आणि अभिषेक |
दोपहर 12:00 बजे - 12:20 बजे | नैवेद्यम पूजा (अर्पण) |
दोपहर 12:20 - 02:45 बजे | दर्शन आणि अभिषेक |
02:45 अपराह्न – 03:20 अपराह्न | पूजाविधी |
03:20 pm – 07:30 pm | दर्शन |
07:30 अपराह्न – 08:00 अपराह्न | पूजाविधी |
08:00 अपराह्न – 09:30 अपराह्न | दर्शन |
रात्रि 09:30 बजे | मंदिर बंद |